کارکرد خودرو در سال به طور متوسط چقدر است؟
تقریبا غیر ممکن است که بتوان عمر دقیقی برای یک موتور مشخص کرد ولی اگر عوامل موثر در عمر موتور را بدانیم بهتر می توانیم طول عمر بالقوه آن را پیش بینی کنیم. با این وجود موتور خودروها با هم فرق دارند، همچنین قطعات یک خودرو نیز متفاوت هستند و ممکن است عمر یکسانی نداشته باشند. اما فاکتورهایی وجود دارد که بر عمر آن اثرگذار هستند. در این مقاله به این فاکتور ها و همچنین راه های تشخیص کارکرد خودرو خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
فاکتورهای اثرگذار بر عمر خودرو
1- نحوه ساخته شدن موتور
اولین عامل در میزان عمر یک موتور نحوه ساخته شدن آن است. موتور خودروها از چندین فلز مختلف ساخته می شوند که در میان آنها آلومینیوم و آهن رایج ترین هستند. در واقع بعضی موتورها با بیش از یک مدل آهن ساخته می شوند. بسیاری از خودروها با بلوک سیلندر چدنی و سرسیلندر آلومینیومی ساخته می شوند. در حالت کلی موتورهایی با سرسیلندر چدنی با دوام تر از بقیه موتورها هستند زیرا در طول سالها چدن قابلیت تحمل گرمای زیادی که موتور تولید می کند را دارد.
2- نحوه رانندگی با خودرو
نحوه رانندگی با خودرو نیز در عمر موتور آن تاثیر دارد. هر چه موتور تحت فشار بیشتری باشد عمر آن کمتر خواهد شد. کارهایی مانند یدک کشیدن بارهای سنگین، شتابگیری و ترمزگیری های شدید و مکرر، بالا بردن دور موتور بیش از ردلاین یا رانندگی با حداکثر سرعت به مدت طولانی تماما در کاهش عمر موتور نقش دارند
3- نحوه رسیدگی به خودرو
ولی با این وجود فارغ از کیفیت قطعات موتور و نحوه رانندگی با خودرو، مهم ترین عامل افزایش دهنده عمر موتور نحوه رسیدگی به آن است. نگهداری پیشگیرانه در طول عمر قطعات خودرو بسیار موثر است. مطمئنا قطعات خودرو جوری ساخته نمی شوند که تا ابد کار کنند ولی با داشتن اطلاعات لازم در مورد قطعه مورد نظر (به خصوص قطعات موتور) می توانید از عمر بالای قطعات اطمینان حاصل کنید. یکی از مهم ترین جنبه های نگهداری این است که مایعات مورد نیاز موتور را تمیز و تازه نگه دارید. موتور قلب خودرو است و مایعات حکم خون آن را دارند. در بدن انسان کلیه و جگر برای تصفیه و تمیز نگهداشتن خون کار می کنند ولی موتور خودرو نمی تواند مایعات خود را تمیز کند.
برای همین عوض کردن به موقع روغن قبل از کثیف شدن آن اهمیت زیادی دارد. روغن کثیف در موتور خودرو مانند خون کثیف در بدن شماست. ممکن است با روغن کثیف تا مدتی اتفاقی نیفتد ولی سرانجام فاجعه ای رخ می دهد. حتی جمع شدن لجن و رسوب های کوچک در طول زمان می تواند عمر موتور را کاهش دهد. اگر کارکرد خودروی شما از 160 هزار کیلومتر بالاتر رفت از روغن های سینتتیک، نیمه سینتتیک یا روغنهای مخصوص خودروهای کارکرد بالا یا High Mileage Oil استفاده کنید زیرا موتور سن بالاتر را بهتر روغنکاری می کنند. تعویض مایع خنک کننده و همچنین روغن گیربکس در زمان اعلام شده حائز اهمیت است. عوض نکردن به موقع روغن ترمز باعث اسیدی شدن آن و خورده شدن قطعات سیستم ترمز و کاهش قدرت توقف خودرو می شود.
4- تنفس موتور
تنفس موتور از دیگر عوامل تاثیرگذار در عمر آن است زیرا اگر موتوری نتواند به خوبی نفس بکشد باید تحت فشار بیشتری کار کند. برای اطمینان حاصل کردن از تنفس خوب موتور خودرو باید از تمیز بودن فیلتر هوای آن مطمئن باشید. داغ شدن موتور نیز از دیگر مواردی است که باید از آن اجتناب کنید زیرا حرارت قطعات اصلی موتور را فرسوده می کند و راه جلوگیری از آن سلامت سیستم خنک کننده است.
مطلب پیشنهادی: روش های کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو
میانگین کارکرد سالیانه خودرو
متخصصان خودرو بر این باور هستند که هر خودرو به‌طور میانگین سالانه بین 15 تا 20 هزار کیلومتر کار می‌کند. بنابراین اگر میزان کارکرد خودروی مورد نظر شما بیش از این مقدار است، باید دقت داشته باشید که این خودرو بیش از حد مورد استفاده قرار گرفته است.
در زمان خرید خودروی دست دوم میزان کارکرد خودرو یکی از فاکتورهای مهم و تاثیرگذار در قیمت خودرو است به همین دلیل در زمان فروش خودروی دست دوم، افراد زیادی اقدام به کاهش کارکرد خودرو می‌کنند. متاسفانه این کاهش کارکرد، ضمن آنکه باعث می‌شود مشتری خودرو را گران‌تر از ارزش واقعی خود بخرد، هزینه‌های نگهداری بیشتری را هم به گردن خریدار خواهد انداخت.
این مسئله در شرایطی حتی می‌تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال فردی یک خودروی دست دوم خریداری می‌کند كه كاركرد واقعی آن ٥٠ هزار كيلومتر است. قاعدتا خریدار باید پس از طی ده هزار كيلومتر، تسمه تایم خودرو را تعویض نماید. این در حالی است که فروشنده کارکرد خودرو را از 50 هزار به 20 هزار کیلومتر کاهش داده است. خریدار هم با تصور داشتن زمان کافی برای تعویض تسمه تایم، اقدامی دراین خصوص انجام نمی‌دهد. این مسئله می‌تواند ضررهای مالی و بعضا جانی را برای خریدار به همراه داشته باشد.
راه‌های تشخیص تغییر کارکرد خودرو
متاسفانه شیوه‌های دستکاری کیلومتر خودرو به قدری پیشرفت کرده که در بسیاری از موارد تنها به صورت تجربی می‌توان به دستکاری کیلومتر خودرو پی برد و تعیین میزان دقیق کارکرد خودرو عملا امکان‌پذیر نیست.
1- تست دیاگ
متاسفانه حتی در بسیاری از خودروهایی که میزان کارکرد با استفاده از دستگاه دیاگ قابل تشخیص است هم روش‌هایی وجود دارد که کارکرد خودرو تغییر داده می‌شود و دستگاه دیاگ هم عملا در این زمینه ناکارآمد می‌شود. در حقیقت روش‌های تغییر کارکرد خودرو از حالت سخت افزاری به حالت نرم افزاری درآمده‌اند در نتیجه تنها در 10 درصد خودروها می‌توان به تست دیاگ اعتماد کرد.
2- ظاهر خودرو
ظاهر خودرو یکی از مهم‌ترین راه‌های تشخیص میزان کارکرد خودرو است. توجه به خوردگی و فرسودگی پدال‌ها (ترمز و کلاچ و به ویژه پدال گاز که خیلی دیرتر دچار فرسودگی می‌شود) ،کهنگی چرم صندلی، روکش فرمان، کمربندها، دسته دنده و از بین رفتن عاج لاستیک‌ها می‌تواند تا حدی میزان کارکرد واقعی خودرو یا حداقل تفاوت آن با چیزی که نمایش داده می‌شود را نمایان سازد است.
3- شرایط فنی خودرو
شرایط فنی خودرو هم تا حد زیادی گویای شرایط کارکرد خودرو است. بررسی مواردی مثل خوردگی دیسک چرخ‌ها، باز و بسته شدن پیچ‌های برخی از قطعات موتور، میزان جرم موتور، وضعیت رادیاتور، وضعیت دیسک ترمز، تسمه تایم و وضعیت کاتالیزور می تواند شرایط خودرو را برای فرد متخصص روشن کند.
4- سوابق نمایندگی و گارانتی
این راهکار بیشتر برای خودروهای خارجی به نتیجه می‌رسد. معمولاً زمانی که خودروها برای سرویس‌های دوره ای به نمایندگی‌ها مراجعه می‌کنند کیلومتر کارکرد خودرو به همراه تاریخ مراجعه در فاکتورهای نمایندگی ذکر می‌شود. به عنوان مثال می‌خواهید خودرویی 4 ساله با 80 هزار کلیومتر کارکرد را خریداری کنید. به نمایندگی مراجعه می‌کنید و متوجه می‌شوید این خودرو دو سال قبل و در کیلومتر 60 هزار تعویض تسمه تایم داشته است. چطور خودرویی که در عرض 2 سال 60 هزار کلیومتر کارکرده در دو سال بعدی تنها 20 هزار کیلومتر کار می‌کند؟؟؟
مطلب پیشنهادی: نکات مهم در قولنامه خودرو
تشخیص تغییر کیلومتر در خودروهای مدرن
خودروهای مدرن امروزی مجهز به سامانه کیلومتر شمار دیجیتال هستند. بسیاری از خودروها کیلومتر پیموده شده را نه تنها در سامانه کیلومتر شمار بلکه در سیستم کامپیوتر کانونی خودرو نیز ثبت می‌کنند. این یعنی پاک کردن و یا کم کردن اطلاعات کیلومتر شمارهایی که در کامپیوتر ماشین ثبت شده اند، برای هر کسی امکان‌پذیر نیست و تنها تعمیرگاه‌ها و نمایندگی‌های مجاز می‌توانند با اتصال کامپیوترهای ویژه خود به سامانه کامپیوتری ثبت کیلومترشمار هر خودرو، کیلومتر واقعی رانده را از کامپیوتر به دست بیاورند.
با این وجود هنوز هم خودروهای مدرنی وجود دارد که کیلومتر رانده شده را تنها در کیلومتر شمار ثبت می‌کنند و در نتیجه برای تشخیص تغییر کارکرد باید از روش‌های ذکر شده استفاده کرد. در ادامه به چگونگی ثبت کیلومترهای رانده شده در خودروهای مختلف اشاره خواهیم کرد:
بی ام و: کیلومتر شمار و دو سامانه ثبتی دیگر
پژو: کیلومتر شمار و سامانه کنترل کامپیوتری
کیا: تنها در کیلومتر شمار
بنز: کیلومتر شمار و سوئیچ استارت
رنو: در مدل مگان کیلومتر رانده شده هم در کیلومتر شمار و هم در سامانه ABS ثبت می‌شود.
تویوتا:در مدل‌های هیبریدی،کیلومتر رانده شده، هم در کیلومتر شمار و هم در سامانه کنترل کامپیوتری ثبت می‌شود. اما در مدل‌های دیگر تنها در کیلومتر شمار به جای می‌ماند.
مطلب پیشنهادی: عمر مفید خودروهای ایرانی و 10 نکته طلایی افزایش عمر مفید خودرو
